Cách trị sổ mũi đúng cách và hiệu quả cho trẻ

Tình trạng nghẹt mũi gây khó thở hoặc sổ mũi làm bé khó chịu, cha mẹ lo lắng. Thời tiết giao mùa khiến trẻ nhỏ, thậm chí đối với cả người lớn, dễ mắc chứng sổ mũi. Rất nhiều cha mẹ hoặc ông bà có thói quen khi thấy trẻ bị sổ mũi là vội vàng cho bé dùng thuốc kháng sinh hoặc đưa ngay tới bệnh viện khám chữa. Điều này đã khiến không ít trẻ bị nhờn thuốc kháng sinh, mất khả năng đề kháng tự nhiên, hệ thần kinh và não bộ bị ảnh hưởng bởi những loại thuốc kháng sinh liều cao.

Vậy làm thế nào để chữa bệnh sổ mũi đúng cách và hiệu quả? Bài viết này sẽ chia sẻ với các cha mẹ cách chữa sổ mũi cho trẻ và các sai lầm cần tránh khi điều trị triệu chứng này.

Vì sao trẻ bị sổ mũi?

• Thời tiết lạnh: sổ mũi đơn thuần
• Cảm lạnh: sổ mũi kèm theo sốt nhẹ, ho, đau họng, chảy nước mắt, hắt hơi
• Cúm: sổ mũi, lạnh run, đau ê ẩm khắp người, đau họng, chóng mặt, chán ăn, mệt mỏi
• Dị ứng: sổ mũi kèm hắt hơi, mắt đỏ và ngứa
• Dị vật trong mũi: mũi có dị vật lọt vào trong khoang mũi gây chảy nước mũi hoặc chảy máu gây đau đớn
• Ngạt mũi sơ sinh: sổ mũi đơn thuần, do đường hô hấp của trẻ chưa được hút sạch hết các nước nhầy bào thai

Cách chữa sổ mũi cho trẻ

Trước khi đưa con đi khám bác sỹ hoặc cho con dùng các loại thuốc trị sổ mũi, cha mẹ nên áp dụng cách thức trị sổ mũi tại nhà cho trẻ như sau:

1. Vệ sinh mũi của trẻ bằng nước muối sinh lý và dụng cụ hút mũi

* Các dụng cụ cần chuẩn bị:

• 01 lọ nước muối sinh lý 0,9%
• 01 xylanh 10ml
• 01 dụng cụ hút mũi

Lưu ý: Nếu bạn không có xylanh 10ml thì bạn có thể dùng lọ nước muối sinh lý này bơm trực tiếp vào mũi trẻ

* Các bước tiến hành vệ sinh mũi cho trẻ:

• Bước 1: Đặt trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên, chèn 1 khăn bông dưới cằm của trẻ.

Đối với trẻ lớn có thể ngồi nghiêng đầu sang 1 bên.

• Bước 2: Dùng bơm tiêm 10ml để bơm nước muối sinh lý vào mũi trẻ

Bơm dứt khoát và liên tục trong 2-3 giây. Làm tương tự đối với bên mũi còn lại.

• Bước 3: Sau khi xịt mũi 5 phút, dùng dụng cụ hút mũi hút sạch các dịch nhầy từ 2 lỗ mũi

Lưu ý: Một ngày chỉ vệ sinh mũi cho trẻ tối đa là 3-4 lần. Mỗi bên mũi dùng khoản 1/3 đến 1 lọ nước muối sinh lý tùy theo độ tuổi.

2. Trẻ tự hỉ mũi

Dùng khăn giấy hoặc khăn sữa/khăn màn để trẻ hỉ mũi thường xuyên. Cách làm này đơn giản mà cũng rất hiệu quả giúp chấm dứt tình trạng chảy nước mũi.

3. Uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa

Cha mẹ cho trẻ uống nhiều nước ấm, nước ép trái cây, canh, súp, v.v. giúp dịch mũi lỏng, dễ hỉ và hút.

Lưu ý: Không nên cho trẻ uống nhiều sữa, vì theo các chuyên gia dinh dưỡng, các sản phẩm từ sữa kích thích cơ thể tiết ra nhiều dịch nhầy hơn.

4. Tắm nước ấm

Hơi nước ấm giúp dịch mũi lỏng, dễ hỉ và hút. Đối với trẻ từ 2 tuổi trở lên, cha mẹ có thể nhỏ 1-2 giọt tinh dầu oải Hương hoặc khuynh diệp vào bồn/chậu nước tắm của trẻ giúp trẻ cảm thấy thư dãn và dễ chịu.

5. Trà gừng loãng

Pha bột gừng vào nước trà ấm cho trẻ uống. Uống 1-2 lần mỗi ngày cho đến khi trẻ hết chảy nước mũi. Đối với trẻ hơn 1 tuổi, cha mẹ có thể dùng thêm 1 chút mật ong để bé dễ uống hơn.

6. Nước chanh ấm

Chanh giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và loại bỏ độc tố tích tụ trong cơ thể, là chất chữa sổ mũi hiệu quả. Uống 1-2 lần mỗi ngày cho đến khi trẻ hết chảy nước mũi. Đối với trẻ hơn 1 tuổi, cha mẹ có thể dùng thêm 1 chút mật ong để bé dễ uống hơn.

Lưu ý: Trong mật ong có chứa những bào tử nấm có thể gây ngộ độc cha mẹ không nên cho bé dưới 1 tuổi ăn, uống mật ong.

7. Gối cao đầu khi ngủ

Đặt bé gối cao đầu giúp nước mũi chảy ra ngoài, dễ chịu và dễ thở hơn.

8. Dùng máy tạo độ ẩm

Không khí khô là một trong những nguyên nhân khiến dịch nhầy trong mũi bị đặc lại. Do vậy, cha mẹ có thể dùng máy tạo độ ẩm để tăng độ ẩm trong phòng/nhà.

Khi nào thì nên đưa trả đi khám bác sĩ?

• Trẻ bị sổ mũi đồng thời sốt cao trên 2 ngày
• Trẻ bị sổ mũi, lạnh run, đau ê ẩm khắp người, đau họng, chóng mặt, chán ăn, mệt mỏi, sốt, nôn ói, tiêu chảy (triệu chứng cúm)
• Trẻ bị sổ mũi kèm hắt hơi, mắt đỏ và ngứa (triệu chứng dị ứng)
• Nghi ngờ có dị vật lọt vào mũi

Những sai lầm thường gặp khi chữa sổ mũi cho trẻ

1. Nhỏ nước ép tỏi vào mũi trẻ

Nước tỏi ép rất cay dễ làm bỏng viêm mạc của bé. Dùng nước tỏi ép cũng làm bé khó thở bằng mũi, phát thở bằng miệng gây viêm họng, viêm phổi cho bé.

2. Tự ý đi mua thuốc trị sổ mũi cho trẻ tại các hiệu thuốc tư nhân

Theo khuyến cáo của các bác sĩ nhi và chuyên gia y khoa, việc dùng thuốc trị sổ mũi có nhiều tác dụng phụ đối với trẻ. Một số thuốc kháng sinh trị sổ mũi làm trẻ buồn ngủ, khô mắt-mũi-miệng.

3. Rửa mũi cho trẻ quá nhiều

Nhiều cha mẹ rửa mũi hàng ngày cho con để phòng trành các bệnh về đường hô hấp như ngạt mũi, viêm mũi. Đây là sai lầm làm hại trẻ. Rửa mũi nhiều làm mũi mất đi chất nhầy tự nhiên làm trẻ dễ bị khô mũi, nhiễm khuẩn mũi, gây tổn thương viêm mạc mũi, v.v.

Do vậy, chỉ rửa mũi cho bé bằng nước muối sinh lý khi trẻ có triệu chứng ngạt mũi, sổ mũi. Rửa tối đa 3-4 lần/1 ngày. Nếu trời lạnh, cha mẹ nên ngâm lọ nước muối sinh lý vào nước nóng ấm rồi mới nhỏ vào mũi bé.

4. Dùng miệng hút mũi cho bé

Trong hơi thở và miệng của người lớn chứa nhiều vi khuẩn có hại có trẻ nên thói quen dùng miệng hút mũi cho bé có thể tạo ra các nguy cơ làm trầm trọng thêm bệnh hô hấp của trẻ hoặc mắc thêm các bệnh khác.

5. Lạm dụng thuốc nhỏ mũi

Sai lầm của nhiều cha mẹ khi chữa sổ mũi cho con là lạm dụng các thuốc nhỏ mũi không theo chỉ định của bác sỹ. Đối với những thuốc nhỏ mũi chứa corticoid, chỉ được dùng dưới 7 ngày và phải tuân theo chỉ định của bác sỹ.

Nếu dùng thuốc corticoid không đúng sẽ gây các biến chứng như: ức chế vỏ thượng thận tiết hormone làm tăng giữ muối, nước, ứ đọng mỡ ở một số bộ phận như mặt, tăng đường huyết, v.v. Nếu lạm dụng thuốc co mạch có hoạt chất Xylometazoline 0,05-0,1% (biệt dược Otilin, Otdin, Coldi-B…), trẻ dễ bị ngộ độc thuốc. Do vậy, khi trẻ bị sổ mũi kèm sốt cao và đau họng kéo dài, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sỹ.

6. Lạm dụng thuốc

Sai lầm phổ biến của nhiều cha mẹ/người chăm sóc trẻ đó là việc lạm dùng thuốc khi thấy trẻ xuất hiện dấu hiệu sổ mũi. Việc sử dụng thuốc không đúng liều lượng có thể sẽ làm chứng tắc mũi của trẻ càng trầm trọng hơn, dịch mũi đặc lại, nước mũi không chảy ra ngoài gây khó thở, thậm chí còn gây ra các tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh, trí não và sức khỏe của trẻ.

Anna (Tổng hợp)